Stress

Overspannenheid of Burn-out

De verschillen & overeenkomsten

Tegenwoordig noemt bijna iedereen overspannen zijn automatisch een burn-out. Vroeger was iemand overspannen, nu is iemand burn-out. Maar er is wel degelijk een groot verschil tussen overspannenheid, zware overspannenheid (surménage) en burn-out.

Een deel van de klachten en symptomen, zoals een sterk gevoel van onrust, concentratieverlies, slecht slapen of snel geïrriteerd zijn, is vergelijkbaar. De belangrijkste verschillen zijn de ernst, de mate van uitputting en de duur van het herstel.

Een overspannenheid is een situatie die ontstaat als er in een relatief korte periode van een aantal maanden, teveel van je verwacht of geëist wordt. Of te wel, een onbalans tussen draaglast en draagkracht.
Een herstelperiode van ongeveer zes weken is in dat geval vaak voldoende om te herstellen en weer in balans te komen.

Een burn-out ontstaat wanneer iemand jarenlang over zijn grenzen is gegaan en zelfs de reserves zijn opgebruikt. Daardoor is er sprake van een totale uitputting en zijn er serieuze uitvalverschijnselen, zoals niet meer in staat zijn tot simpele huishoudelijke taken, geen energie meer hebben om te wandelen – laat staan sporten-, geen prikkels meer kunnen verdragen zoals feestjes, TV kijken, muziek. Het lukt niet meer om je te kunnen concentreren.

Herstel

Het herstel bij een burn-out duurt veel langer. Soms wel langer dan een jaar. Deskundige begeleiding is hierbij essentieel. Bij een burn-out is het van belang dat iemand niet alleen herstelt maar ook dat hij of zij anders leert denken en anders leert handelen. Het gaat om het veranderen van overtuigingen, de manier waarop je ermee omgaat en het daarbij behorende gedrag. Als dat niet verandert, is de kans op een volgende burn-out groot. Een burn-out gaat niet vanzelf over door thuis te gaan zitten. Professionele begeleiding is essentieel.

Een overspannenheid is opgebouwd in een relatief kort tijdsbestek waarin je overvraagt en overbelast bent. Het herstel is daarmee ook korter.

Zware overspannenheid

Een zware overspannenheid of “surménage” zit tussen een burn-out en een overspannenheid in. Het is een verwaarloosde overspannenheid, waarbij de signalen te lang genegeerd worden, de balans niet tijdig wordt hersteld en de klachten ernstiger worden. De klachten en symptomen kunnen sterk op elkaar lijken, maar zijn bij een overspannenheid minder heftig en bij een burn-out juist nog heftiger.

Bron: http://www.burnout.expert/verschil-stress-overspannen-burn-out/

Stress ervaren

Bij een stresservaring treedt er spanning op in het lichaam; dit is een reactie op externe prikkels. Stress heeft zowel lichamelijke als geestelijke effecten. Vaak wordt het woord stress gebruikt in situaties van ongezonde stress, waarbij er een teveel aan spanning is.

Als stress zich opstapelt, zal het gevolg van stress niet bevorderend werken. Stress in lichte mate helpt ons vooruit, maar als stress blijft aanhouden, kan het ervoor zorgen dat we blokkeren en dus minder goed presteren. Als er veelvuldig sprake is van stressreacties of als deze langdurig aanhouden, zal er uiteindelijk uitputting ontstaan.

Stress zal nooit helemaal uit je leven verdwijnen en dat geeft ook niet. Wel kun je technieken aanleren waarmee je stress tot meer gezondere proporties weet terug te brengen.

Oorzaken van stress

De invloed van werk op het privéleven en andersom, heeft met betrekking tot stresssituaties een zeer groot aandeel in ons leven. Diverse soorten gebeurtenissen kunnen ervoor zorgen dat er minder energie overblijft. Er kunnen slepende omstandigheden zijn zoals burenoverlast, een langdurig familieconflict of een chronische zieke waarvoor gezorgd moet worden. Ook ingrijpende gebeurtenissen zoals een echtscheiding, overlijden, huwelijk of geboorte van een kind kunnen leiden tot een disbalans.

De ervaring van stress is per persoon verschillend en is niet alleen gebonden aan de omstandigheden. Met name de persoonlijkheid, hoe je naar de omstandigheden kijkt en er op reageert, heeft een grote invloed op hoe je met stressvolle situaties omgaat.

Gevolgen van stress

Een gestrest gevoel is behoorlijk hinderlijk. Geestelijk en lichamelijk voel je je onder druk gezet. Er zijn diverse signalen die door ons lichaam worden afgegeven als de druk te hoog is opgelopen.

Denk aan:

Lichamelijke klachten: hoofdpijn, buikpijn, slecht slapen, drukkend gevoel op de borst, hartkloppingen, oorsuizen, verhoogde bloeddruk, rugpijn, moe of lusteloos voelen.

Emotionele klachten: snel boos of geïrriteerd, wisseling van emoties, opgejaagd voelen, machteloos voelen, veel zelfkritiek.

Verstandelijke reacties: verstrooid zijn, vaak iets vergeten, concentratieproblemen, besluiteloos zijn, piekeren.

Gedragsveranderingen: veel alcohol of koffiedrinken, meer of minder gaan eten, verminderde teamgeest, onzorgvuldig zijn, steeds willen rusten.

Als je deze signalen van het lichaam negeert en blijft doorgaan op dezelfde manier zoals altijd, raakt het stresssysteem verder ondermijnd. Een fysieke aanleiding, bijv. een infectie, hernia of zelfs iets breken, zorgt ervoor dat je letterlijk tot stilstand wordt gebracht. Het stresssysteem stort als het ware in.

Aanpak

Tijdens onze sessies wordt duidelijk waar jij aan wilt werken. Waar jouw belemmeringen liggen en wat jouw hulpbronnen zijn. Om dit goed in kaart te brengen werken we met de vitaliteitspiramide van psycholoog Albert Sonnevelt. De vitaliteitspiramide laat de bouwstenen in volgorde van belangrijkheid zien en geeft jouw innerlijke veerkracht weer.
                                                                      

Daarnaast gebruiken we het stressmodel van Fransen. (zie onder)
Objectieve druk wordt veroorzaakt door je werk, gezin, hypotheek of een project. Het zijn de zaken die er feitelijk zijn, waarvan je druk ervaart.
Subjectieve druk zijn niet-reële gedachten. Vaak zijn dit automatische gedachten, welke ontstaan zijn uit een eerdere ervaringen.

Als je langdurig onbalans ervaart tussen deze drie factoren; veerkracht, objectieve druk en subjectieve druk, zal er stress ontstaan.